Югъагъан аврувну алдын алмакъ учунгъу вакцина

-COVID -19 деген югъагъан аврувгъа къаршы этилеген вакциналар не къайдада оьтгерилежек?

-Бютюн Россияда COVID -19 деген югъагъан аврувгъа къаршы вакциналар этилип башлангъан. Препаратлар тапшурулгъан. Шо иш тегин ва гёнгюллю кюйде оьтгерилежек, тек аврумагъа имканлылар биринчи сыдраларда болажакъ.

Вакцина этмеге гереклилени биринчи сыдраларында кимлер токътагъан? Инг башлап, докторлар, муаллимлер, жамият ишчилер, закон якълавчулар ва, олай да, уьлкени ашамлыкъ булан таъмин этегенлер.

Алда Минздрав он сегиз йыл чагъына етген охувчулагъа, студентлеге, сатыв-алыв тармакъда ишлейгенлеге, халкъ булан кёп къатнашывда болагъанлагъа (гостиницаларда, химчисткаларда, банкларда, парикмахерскийлерде) вакцинаны биринчи этмеге герек деп таклиф этген эди.

Чагъына етишгенлеге, препаратны тергемей туруп, этмеге ярамай.

Яшлагъа вакцинаны, уллуларда тестлер этип битгенде, бу йылны май-июн айда этежек.

-Не препарат этилежек?

-Россияда чыкъгъан Sputnik V деген препаратны этежек.

Тест гёрсетеген кюйде, гёнгюллю кюйде вакцина этдиргенлени COVID -19 деген югъагъан аврувгъа къаршы имунитети беклеше.

Вакцинаны чыгъаргъанлар токъташдырагъан кюйде, препаратны натижасы – 91,4 %, бек авруйгъанлагъа къаршы – 100 %.

Вакцинаны, арасында 21 гюн йиберип, эки мезгилде этмеге герек. Этилген сонг, имунитетни сакълав имканлыгъы – 2 йыл.

-Вакцинаны не заман этмеге ярамай?

-Къыздармасы гётерилген буса (37– ден артыкъ ).

Авруйгъан адамны доктор тергейгенде, ол оьзюню алдан берли бар аврувларыны гьакъында(бар буса), оьзге вакциналар этилгенни гьакъында ва ОРВИ булан айруйгъанны гьакъында айтмагъа герек. Шондан сонг вакцина этмеге ярайгъанын доктор токъташдыра.

Мисал учун, COVID — 19 деген югъагъан аврувгъа ва сувукъ тийгенге къаршы этилеген вакциналаны арасында уьч жума оьтмеге герек.

Вакцинаны чархы авур ва эмчек ичиреген тиштайпалагъа, олай да препаратлагъа аллергиясы барлагъа этмеге таклиф этилмей.

-Вакцинаны этген сонг аврув югъагъанны имканлыгъы не къадардадыр?

-Алимлер олай имканлыкъланы гери ура.

Эсгерилген препаратда COVID -19 деген югъагъан аврув юкъмасын учун онгарылгъан антигенлер къоллана. Тек, вакцинаны этивню биринчи ва экинчи мезгилини арасында аврув къабунмакъ бар, неге тюгюл о заманда бизин иммунитетибиз мекенли гётерилип битмей. Биринчи вакцинаны этип битген сонг, къыркъ эки гюнден экинчисин де эте.

-Вакцинаны этгенче ва этип битгенде не этмеге ярамай ?

-Биринчи ва экинчи вакцинаны этген сонг, уьч гюнню узагъында гьаракъы ичмеге ярамай. Биринчисинден сонг 42 гюн оьтгенче савлукъну артдырагъан кюйде турмагъа тюше ва иммунитетни осал этеген дарманлар ичмеге де ярамай. Эгер шу талаплагъа гёре юрюмесе, иммунитет тюшмеге ва аврув къабунмагъа имканлы. Шо заманда буса вакцинаны этмеге де маънасыз.

-Прививканы къайда этежек?

-Дагъыстанда вакцинаны яшайгъан еридеги поликлиникада этдирип бола. Бизин уьлкеге оьзге якълардан гелгенлер буса, инфекция аврувланы Республика центрына бармагъа бола. Специалистлер эсгереген кюйде, вакцинаны этивю бир сагьатлагъа ювукъ заманны алажакъ. Доктор тергемек учун -10 минут, препаратны онгармакъ учун – 15 минут ( о бузлагъан кюйде сакълана), вакцинаны этгенден сонг тергемек учун да – 30 минут.

-Не йимик къаршылыкълы таъсири бар?

-Sputnik V препаратны оьзлеге этдирип сынагъанлар эсгереген кюйде, адамны къыздырмасы 38 градусгъа ерли гётерилмеге ва беззек гелмеге, вакцина этилген ери къызармагъа, башы ва жымчыкъ этлери аврумагъа бола. Тек шолар бары да бир гюнден тая.