Ол Ватан учун жан берген

Ол къуллукъ этеген асгер бёлюкню командири дагъыстанлы къоччакъ улан Салагьдин Адиловну яш командирлер гьазирлейген школагъа охума йибере. Ол школаны уьстюнлю кюйде битдирген сонг, танк бёлюгюню командири этилип белгилене. Салагьдин аз заманны ичинде командирлени де, танкист ёлдашларыны да арасында яхшы абур къазанма бажара.

1939-нчу йыл акъ финлер булан юрюлеген давларда Салагьдин Адилов сююмлю Ватаны учун къоччакъ кюйде ябушув юрюте. Ол 40-нчы танк бригаданы 155-нчи полкуну асгер бёлюклерини бирисине йибериле. Ол онда ротаны командири этилип белгилене.

Танк ротаны командири Салагьдинни штабгъа чакъырып, ювукъдагъы тавгъа акъ финлеге чапгъын этмекни тапшура. Озокъда, шо бек жаваплы ва къыйын тапшурув экенни Салагьдин яхшы англай. Шо саялы ол танкны экипажын мекенли кюйде гьазирлеп тапшурувну кютме ёлгъа тюше. Тавлар, къысыкъдагъы тар ёллар асгер бёлюкге юрюме пуршавлукъ эте, танклар хапарсыздан акъ финлени топлу асгерине къаршылаша. Душман алдынлыкъ этип, Салагьдинни экипажына атыша. Тенгсиз дав башлана. Шу ябушувда командир Салагьдин Адиловну бутуна яра тие. Танкистлени бирлери яралангъандан къайры да, танк оьзю де яллама башлай. Командир С. Адилов танкны экипажына душманны ёкъ этмекни тапшура. Шо бек къыйынлы ябушувда Салагьдинни танклар бёлюгю душманны ёкъ эте ва уьстюн геле.

Штабны начальнигини буйругъуна гёре танк бёлюкню командири Салагьдин Адилов дав майдандан штабгъа геле. Дёрт де якъда дав юрюле, савутлар атыла, миналар ярыла. Салагьдин учун бек къоркъунчлукъ тувулуна. Тек ол алгъа юрюй. Душманны рагьмусуз гюллеси С. Адиловну яралай. Тек ол юрюшюн токътатмай. Салагьдин штабгъа етишгенде оьзю яралангъанын командирине билдирмей. Дав майданда яллап токътагъан танкда пулемёт ва оьзге дав савутлар барны билип:

-Ёлдаш командир! Шо танкдагъы савутланы алма магъа ихтияр беригиз, — дей Салагьдин.

-Ёкъ, Адилов, янгур йимик явагъан гюллени тюбюнде танкдан савутлар алма бажарылмас, — дей командир.

-Бизин Кавказда «Къыркъ йыл къыргъын буса, ажжал етген оьлер» деген айтыв бар. Ондан къайры да, бизин caвутларыбыз да, патронларыбызда кёп аз къалгъан. Бизге савут болмаса болмай, — деп Салагьдин командирге багъып токътай.

-Вуллагь, Адилов, нече де къоччакь адам барсан. Ватанынг, халкъынг учун жанынгны да аямайсан, — деп командир огъар савутланы алма ихтияр бере. Салагьдин аягъындагъы яра авуртса да, ёлдашларына сыр билдирмей, нечик де танкгъа етишип, ичине гире. Танкны тобун атылмайгъан этип буза, пулемётну да, оьзге савутланы да алып къыргъа чыгъа ва штабгъа етишдире.

-Ёлдаш Адилов, сиз яралангъангъа ошайсыз, — дей командир Салагьдинни юрюйген кююне шекленип.

-Давда танкыбыз яллагъан эди, шо заман мен солдатлагъа танкны сёндюрмекни тапшуруп, оьзюм душмангъа атыша эдим. Шонда бутума яра тийген эди, — дей Салагьдин.

Тез врачны чакъырып, Салагьдинни ярасын байлатып:

-Сиз бек къоччакъ адамсыз, — деп командир Салагьдин Адиловну кьолун къысып ала. Шо игитлиги саялы бабаюртлу танкист С.Адилов СССР-ни Оьр Советини Президиумуну 1940-нчы йыл 15-нчи январдагъы Указы булан «Къоччакълыгъы учун»деген медаль булан савгъатлана.

1940-нчы йылны февраль айы. Сувукъ къыш. Акъ финлер енгилмей якъ-якъдан чапгъынлыкъ эте. Танкны командири С. Адилов гьар чапгъында оьзюню жанын аямай ябуша. Сурисую деген батмакълыкъ бойда болгъан гючлю ябушувда Салагъдин де ва ону экипаж ёлдашы да игитлигин гёрсете. Шо давда душманны гюллесинден къоччакъ командир Салагьдин Адилов игит кюйде оьле. Совет Ватан ону къоччакълыгъын оьр даражада къыйматлай. Ол оьлген сонг Къызыл Байракъ орден булан савгъатлана.

Хельсинки, Выборг шагьарланы арасында Перейоки ва Косениоки оьзенлер бир-бирине къошулагъан ерден 50 метр арекде къардаш къабур бар. Ону сын ташына «Мунда акъ финлер булангъы давну игит уланлары И.Ю. Багузин, И.И. Дмитриев, В.А. Бекин, С.Къ. Адилов, В.В. Кмочников, И.Ф. Уцилин гёмюлген. Сизге даим де макътав. Сизин игитлигигиз бир заманда да унутулмажакъ» — деп язылгъан. Оьз Ватаны ва аявлу халкъы учун къанын ва жанын аямай ябушгъанлагъа даимлик макътав!